
هنر، توانایی و مهارت آفریدن زیبایی، و بزرگترین و مهمترین گزینه برای زیبایی گرایی و زندگی متعادل است، هنر از رشته های گسترده ای همچون هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی، هنرهای صناعی و … تشکیل شده است،
امروزه با پیشرفت مردم در رشته های هنری، به هر طرف که نگاه میکنیم جلوه ای از هنر را مشاهده میکنیم، به خصوص هنرهای تجسمی که فضای شهر را رنگارنگ و زیباتر کرده اند، در میان این همه هنر، کالیگرافی calligraphy نیز به عنوان یک هنر تجسمی به چشم میخورد.
هنرهای تجسمی شامل: نقاشی، طراحی، عکاسی و خوشنویسی میشود که هنر کالیگرافی نیز، جزو یکی از هنرهای تجسمی است، در این مقاله با ما همراه باشید تا با این هنر زیبا آشنا شوید و بدانید که کالیگرافی چیست و چه کاربردهایی در زندگی دارد.

فهرست مطالب
- کالیگرافی چیست
- اصول کالیگرافی
- ورود کالیگرافی به ایران
- انواع کالیگرافی
- کاربرد کالیگرافی در زندگی
- فرق کالیگرافی و تایپوگرافی
کالیگرافی calligraphy چیست
کالیگرافی از کهن ترین شاخه های هنری است که بیش از ۳هزار سال قدمت دارد و در واسط قرن پانزدهم میلادی مورد استفاد قرار گرفت، در رابطه با اینکه اولین کالیگرافی را کدام کشور ابداع کرد نظریه های مختلفی وجود دارد اما اکثرا معتقدند که اولین کالیگرافی به چینی ها یا رومی ها تعلق دارد.
منظور از کالیگرافی (calligraphy) نوع خاصی از نوشتن است که این هنر پس از به وجود آمدن خط وارد دنیای ما شد، که این نوع نوشته با طلاقی خطها، جلوه زیبایی به خود میگیرد، زیبایی، تنوع و طراحی خلاقانه کالیگرافی باعث شده است که کشورهای اسلامی به خصوص ایران بسیار علاقه مند به این رشته شوند و مردم ایران گالیگرافی را با نام خوشنویسی نیز میشناسند و در طراحی آن به مراتب پیشرفت داشته اند.
در طراحی کالیگرافی خطوط و نوشته ها به شیوه های مختلف ترسیم میشوند و نحوه قرارگیری کلمات، حروف و اجزای آنها نسبت به نوشته عادی تغییر میکند، کالیگرافی انواع مختلفی دارد و در طرح های گسترده ای میتواند رسم شود، کالیگرافیست میتواند با کاربرد ماهرانه انواع رنگها، نوشتهها و یا حتی تلفیق این هنر با نقاشی، با خلاقیت ذهنی خود اثری زیبا را از خود به جا بگذارد و میزان زیبایی و جلوه آن به هنر کالیگرافیست بستگی دارد.


اصول کالیگرافی
در هنر کالیگرافی خلاقیت بسیار مهم است و محدودیتی برای پردازش ایده و نمایش آن وجود ندارد، هنرمندان متبهر نیز با رعایت چند اصل کلی به کیفیت اثار خود افزوده و هنر خود را با جلوه زیباتری به نمایش میگذارند، در ادامه مطالب این اصول کلی شرح داده شده است:
- انتخاب رنگ مناسب
- توجه به ابعاد در کالیگرافی
- تناسب میان موضوع و سبک
- تناسب میان سبک انتخابی و کاربرد اثر
ورود کالیگرافی calligraphy به ایران
تا قبل از ورود اسلام به ایران، در میان ایرانیان باستان نگارش و مکتوب مطالب از اهمیت چندانی برخوردار نبوده است، اما با ورود اسلام ثبت روایت ها و مکتوب نمودن آنها به شیوه ای محبوب تر در میان مردم ایران رواج پیدا کرد، از این رو گفته میشود ریشه هنر کالیگرافی فارسی به پس از ورود اسلام به ایران باز میگردد،

همچنین با روی کار آمدن سلسله های تیموری و صفوی و قاجار این هنر به اوج شکوفایی خود رسید، به طوری که در دوران تمدن اسلامی با دستور بسیاری از پادشاهان و امیران آن دوره خطاطی های هنرمندانه ای بر روی ظروف، مقبره ها بناها و … توسط هنرمندان، ایجاد شده است،
از آن دوره تا کنون هنر خوشنویسی در ایران زمین از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است و همچنان شیوه های سنتی کالیگرافی اعتبار و جایگاه خود را حفظ کرده است.
انواع کالیگرافی
کالیگرافی انواع گوناگونی دارد و هر قومی از جهان با سبک متفاوت و منحصر به فردی کالیگرافی را طراحی میکنند، در ادامه چند مورد از مشهورترین سبک های کالیگرافی را برایتان معرفی میکنیم:
- کالیگرافی مدرن
- کالیگرافی اسلامی (عربی)
- کالیگرافی غربی
- کالیگرافی شرقی
کالیگرافی مدرن:



به طور کلی کالیگرافی به دو بخش مدرن و سنتی تقسیم میشود، شیوه ترسیم کالیگرافی سنتی هیچ وجه تشابهی با کالیگرافی مدرن ندارد و کالیگرافی مدرن و سنتی کاملا از هم مجزا هستند و در مقابل هم قرار دارند.
با اینکه کالیگرافی سنتی تاریخچه ای طولانی تر دارد اما با این حال کالیگرافی مدرن از خلاقیت بیشتری برخوردار است، در کالیگرافی مدرن دست هنرمندان برای کاربرد رنگ ها و طرح های متنوع باز تر است. در این نوع کالیگرافی هنرمند با استفاده کمترین جزییات، زیباترین اثار را خلق می نماید. این نوع کالیگرافی هم به شیوه دستی و هم به شیوه دیجیتالی ترسیم میگردد.
کالیگرافی اسلامی (عربی):


کالیگرافی اسلامی که اغلب با نام کالیگرافی عربی شناخته شده است با ظهور دین اسلام همراه ده ها هنر زیبای وارد شده به جوامع اسلامی، کالیگرافی نیز میان مردم رواج پیدا کرد.
در این نوع کالیگرافی اغلب روحیه ای معنوی همراه نوشته های آن است، از مشهورترین خطوط این سبک به خط کوفی و خط نسخ میتوان اشاره کرد که در نگارش قرآن نیز به کار گرفته شده اند، این نوع کالیگرافی در کتابت متون دینی و مذهبی، ادعیه، زیارت نامهها، نوشتهها و حکاکیهای مربوط به اماکن مذهبی مانند مقبره، مساجد و … مشاهده میشود.
کالیگرافی غربی:

همانطور که از نامش پیداست به شیوه هنرمندانه نوشتن حروف و واژگان زبان های غربی مانند لاتین، انگلیسی، ایتالیایی و خط های رومی، ایتالیک، خط انگلیسی و خط کارولینگین، کالیگرافی غربی گفته میشود.
کالیگرافی شرقی:
کالیگرافی شرقی به چهار گنج یادگیری خوشنویسی مشهور است که این چهار گنجینه عبارتند از قلمو، جوهر، کاغذ و جوهردان، کالیگرافی شرقی در واقع مربوط به سرزمین های شرق آسیا مانند: ویتنام، ژاپن، چین و کره میشود و دارای سبک و سیاق منحصر به فرد خود میباشد.



کاربرد کالیگرافی در زندگی
کسانی که به هنر کالیگرافی علاقه دارند و در این زمینه مهارت دارند، میتوانند این هنر را در زمینه های مختلف به کار ببرند، در ادامه مطالب، کاربردهای کالیگرافی در دنیای امروز بیان شده است:
- کسب درآمد: شما به عنوان یک طراح یا هنرمند میتوانید از توانایی و خلاقیت خود، کسب درآمد کنید، برای مثال در زمینه کالیگرافی میتوان به آموزش خطاطی، طراحی تابلو و… اشاره کرد.
- طراحی لوگو: هنر کالیگرافی را در بخشهای مختلف تبلیغات برندها میتوان به کار برد، این نوع نوشته دارای جلوه زیبا و چشم اندازی میباشد و ناخودآگاه نگاه مخاطبان و مشتریهارا به سوی خود جلب میکند.
- ارزش دادن به خود: خط خوب از جمله چیزهایی است که به راحتی میتواند برروی اطرافیان شما تاثیر بگذارد و این پیغام را به اطرافیان شما برساند که شما فردی منظم هستید، هنگامی که شما در کارهای روزمره خود همچون نوشتن رزومه کاری، تدریس با نوشتن مطالب یا سایر امورات خود، از کالیگرافی استفاده میکنید، توجه بیشتری دریافت میکنید.
از سایر کاربردهای کالیگرافی در دنیای امروز میتوان طراحی کارت پستال یا کات هدیه، متمایزسازی کسب و کار خود با استفاده از این هنر، ایجاد خاص بودن در افراد و برقرای تعادل روحی را نیز نام برد.
فرق کالیگرافی و تایپوگرافی
اشتباه رایج در بین بسیاری از مردم یا هنرمندان تازه کار این است که فکر میکنند تایپوگرافی همان خوشنویسی یا کالیگرافی است، در حالیکه این دو حوزه کاملا جداگانه هستند و میان ترسیم خط کالیگرافی و تایپوگرافی تفاوت وجود دارد، برای اینکه راحتتر متوجه فرق کالیگرافی و تایپوگرافی شوید، ابتدا کمی در رابطه با تایپوگرافی برایتان توضیح میدهم.
در حالت کلی میتوان گفت تایپوگرافی علم قرار دادن حروف و کلمات در قسمتی از متن با سایز و شکل دلخواه است، تایپوگرافی بیش از آنکه هنر باشد، درواقع یک علم است و در آن تعداد کمی از کلمات و حروف مورد طراحی قرار میگیرند.
این در حالی است که در کالیگرافی هنرمند با استفاده از حروف کلمات یک اثر هنری زیبا و جدید خلق میکند، در واقع در کالیگرافی به دنبال ایجاد یک شکل هستیم اما در تایپوگرافی یک اصل واحد و معین برای نوشتن کلمات به کار میرود.
کالیگرافی :

تایپوگرافی :

استودیو تولید محتوای تصویرگر همیشه تلاش بر افزایش کیفیت کارهای خود دارد و آرزومند پیشرفت تک تک شما است از این رو سوالات ، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگزارید.